Gedrag Hond: Heb Jij Een Goede Relatie ?

Gehoorzaamheid Hond: Het Gaat Niet Alleen Maar Om Gehoorzaamheid!

Veel belangrijker dan gehoorzaamheid is dat je een fijne relatie met uw hond hebt. Bij een goede relatie krijg je vanzelf samenwerking, waardoor luisteren geen machtsstrijd is maar een ‘natuurlijk’ instinct wordt. Voor een goede relatie moet je bereid zijn om de nodige tijd erin te steken. Het gaat namelijk niet vanzelf !

Nice Angry Dog Pug Relaxing Lazy On A Coloured Hand Made Crochet Blanket At Home

Wat is een goede relatie?

Er zijn zat mensen die zullen vertellen dat ze zo’n fijne relatie met hun hond hebben. Ze houden van hem en zijn eventuele nukken nemen ze voor lief. Aan iedereen mankeert immers wel wat en waarom zou een hond dan perfect moeten zijn. Dat lijkt een juiste insteek, maar als je goed kijkt zie je wel wat mankeren aan die fijne relatie: het is puur eenrichtingsverkeer. De hond bepaalt grotendeels wat er gebeurt, hij is dwingend en veeleisend. Dat is eigenlijk helemaal geen fijne relatie, al ziet een buitenstaander die waarheid veel eerderdan de eigenaar zelf. Zo’n eigenaar wil de waarheid ook liever niet zien, want wat moet hij ermee? Hij heeft zijn best gedaan om er iets moois van te maken en dit is het geworden. Dan kun je maar beter je zegeningen tellen en er het beste van maken, niet? Nee dus, niet! Want hoe oud je hond ook is, het is nooit te laat om aan een relatie met hem te werken. Er is maar één voorwaarde: je moet er niet alleen over praten, je moet het gaan doen!

Een relatie dient het wederzijds belang
Een fijne relatie is gebaseerd op samenwerking, op het respecteren van elkaars belangen. Er is evenwicht in wederzijdse investering.

Honden houden van leren

Honden leren hun hele leven, vanaf het moment dat ze ter wereld komen. Honden houden van leren, ze zijn nieuwsgierig en ondernemend. Gedrag dat iets prettigs oplevert, wordt herhaald, gedrag dat onplezierige consequenties heeft, wordt vermeden. Honden die dat niet kunnen leren, is geen lang leven beschoren. Ze lopen in duizend sloten tegelijk en kunnen niet voor zichzelf zorgen. Gelukkig is het grootste deel van de honden met een normaal verstand en een gezonde wil tot overleving geboren. De meeste honden kunnen dus heel goed leren.

Honden houden van samenwerking

Honden zijn ingesteld op samenwerking, een deugd die ze van hun wilde voorouders hebben meegekregen. Wilde honden leven in een roedel waarbinnen ze allemaal verantwoordelijk zijn voor het voortbestaan van de groep. Als een roedel wilde honden niet samenwerkt, is de roedel niet in staat te overleven. Er moet samen gejaagd, samen gedood en samen tegen de vijand verdedigd worden. Alleen is te alleen, reden waarom verstoten of overmoedige wilde honden elkaar opzoeken en een nieuwe roedel vormen.

Onze gezinshonden hebben die neiging om samen te werken nog steeds in zich. Natuurlijk is het ene ras duidelijker op samenwerking ingesteld dan het andere, maar in essentie zijn alle honden ertoe geneigd. Aan ons de plicht om die samenwerking aantrekkelijk te maken, in de beleving van honden belangrijk genoeg om mee te werken. De praktijk wijst uit dat veel honden dat niet doen. Hun schuld? Nee, onze schuld. Veel eigenaars gedragen zich op een manier dat honden geen belang hebben bij samenwerking. Sterker nog, ze maken het de hond tegen waardoor hij juist de kont tegen de krib gooit en opstandig en tegendraads wordt. Gelukkig maar dat het zo vaak onze eigen schuld is, want dan kunnen we er tenminste wat aan doen.

U kunt een hond best dwingen te luisteren

Natuurlijk kan men gehoorzaamheid afdwingen, veel mensen komen nooit verder dan dat. Vaak heeft men niet anders geleerd. Straf en boosheid zijn een onderdeel van de communicatie tussen een hond en zijn eigenaar. Ergernis maakt de toon ongeduldig en aanraking dwingend en onplezierig. De hond luistert dan meestal wel, maar alleen op dat moment. Later valt hij terug in het ongewenste gedrag. Er heeft geen gedragsverandering plaatsgevonden. Daarom zit men vast aan een leven lang corrigeren en mopperen op de hond. Gelukkig kan het anders.

Is dat wat u wilt?
U kunt een hond best dwingen te luisteren maar dat zijn momentopnamen. De hond leert niet om zich anders te gedragen. Boosheid en straf blijven daarom een noodzakelijk onderdeel van de communicatie, een hondenleven lang.

De juiste instelling om van u te leren zult u zelf moeten creëren

Wilde honden werken samen omdat dat ze de grootste kans van overleven geeft. Overleven maakt dat je je kunt voortplanten, waarschijnlijk de grootste – onbewuste – drijfveer van alles wat leeft. Het is dus niet dat zo dat ze zo’n opofferend karakter hebben, het gaat puur om eigenbelang. Als u wilt dat uw hond met u samenwerkt, waardoor hij in staat is om te leren, zult u dus moeten zorgen dat hij daar belang bij heeft. Gelukkig kan dat, want u bent de baas over wat voor honden van het grootste belang is: hun voer. Zonder voer geen overleving, laat staan voortplanting. Honden hoeven niet te leren dat voer belangrijk voor ze is, het is belangrijk voor ze vanaf het moment dat ze leven. Wat is er dan logischer dan daarvan gebruik te maken?

Als het hem iets belangrijks oplevert, waarom zou hij dan niet willen?

Als een hond leert begrijpen dat hij door bepaald gedrag te vertonen iets kan verdienen wat hij echt op prijs stelt, is het dan niet logisch te veronderstellen dat hij zich met opzet zo zal gaan gedragen? Natuurlijk gaat hij dat doen, gewoon omdat hij dat wil. Dat is wel even anders dan een hond te dwingen te luisteren. Hij luistert dan omdat hij geen keus heeft. Hij heeft geen ander alternatief dan op zijn kop krijgen of zich met agressie tegen de druk verweren. De meeste honden zullen dus luisteren. Maar vanbinnen zijn ze in opstand, hun stemming is bang en boos tegelijk.

Dwang, dreigen met straf, straf, het werkt allemaal tegen leren in. Daarom is het veel beter uw hond te laten merken dat hij door bepaald gedrag te vertonen u ertoe kan brengen hem iets te geven wat hij fijn vindt. Hij kan en mag u manipuleren (maar wel op uw voorwaarden!), hij heeft daardoor invloed op wat er gebeurt, hij heeft zijn leven dus in de hand. Dat geeft zelfvertrouwen en een fantastische motivatie om te leren. Gun uw hond zo’n leerinstelling. Laat boosheid en ergernis achter u. Ga over op belonen en leer uw hond daarmee dat samenwerking wel degelijk loont!

Kiest u voor dwang of voor vrije wil?
Dwang zorgt voor korte medewerking en roept weerstand op. Als gedrag een hond iets waardevols oplevert, zal hij dat gedrag herhalen. Omdat hij dat zelf wil!

Ik doe niet mee hoor!

Heeft u wel eens naar gehoorzaamheidstrainingen gekeken en gezien hoeveel honden het veel te druk hebben met rondsnuffelen of de andere kant opkijken? Misschien heeft u uw eigen hond dat gedrag wel eens zien vertonen als u hem iets wilde leren. Dat gedrag betekent dat uw hond maar één ding wil: dat u zich niet met hem bemoeit en niets van hem vraagt. Hij doet niet mee, hij onttrekt zich aan uw invloed door zich te gedragen alsof u er niet bent. Dergelijke honden zijn gefrustreerd en gestresst, ze weten dat ze iets moeten doen maar begrijpen niet wat. Ze weten dat ze tekortschieten en zijn bang voor de gevolgen zoals gemopper, harde woorden, rukken aan de lijn, op hun rug duwen, aan hun halsband trekken en een baasje met boos gezicht. Daarom doen ze alsof u er niet bent en zij het veel te druk hebben met andere dingen. Laat me alsjeblieft met rust, dat zeggen ze u met dat gedrag. Het is wel handig als u dat begrijpt. Want dan weet u dat u iets moet veranderen zodat het gedrag van uw hond kan veranderen. U bent verantwoordelijk voor wat uw hond leert omdat u kunt weten hoe leerprocessen werken en ze heel bewust kunt toepassen. Uw hond staat alleen maar onder invloed van leerprocessen. Dat is wel even iets anders.

Word zijn held!

Waarom zal een hond naar u luisteren? Waarom zal hij doen wat u leuk vindt? Omdat u hem af en toe wat lekkers geeft als hij u smekend om ook een stukje een poot geeft? Een balletje voor hem weggooit als hij die voor uw voeten gooit? Een aai over zijn bol geeft als hij u zo lief aankijkt? Nee, zo werkt dat niet. U moet zijn held worden. Zijn grote liefde. De belichaming van al zijn passies. Hoe? Door hem duidelijk te maken dat u en u alleen hem kan voorzien van alles wat belangrijk voor hem is. En dat u hem dat graag, heel graag zelfs en zonder krenterigheid wil geven. Op één voorwaarde: dat hij ook in u investeert. Dat hij met u samenwerkt in ruil voor uw samenwerking. Zodat hij en u partners kunnen worden met een gezamenlijk belang.

Uw hond moet leren dat samenwerking loont

De meeste honden weten helemaal niet dat samenwerking loont. Dat moeten ze nog ervaren. Door een hond te laten merken dat er niets meer voor niets gebeurt,dat iets leuks niet langer zomaar uit de lucht komt vallen, gaan ze leren dat presteren werkt. Daardoor gaan ze gedrag vertonen dat u welgezind is. Maar dat is niet helemaal wat u wilt. U wilt dat hij samenwerking leuk gaat vinden en dat is precies wat uw hond uiteindelijk zal ervaren. Hij brengt een bal terug? U gooit hem weer weg, vooropgesteld dat hij zich hield aan uw voorwaarde. Dat kan zijn dat u wilt dat hij de bal keurig netjes in uw handen legt in plaats van hem voor uw neus op de grond te spugen. Of u wilt dat hij eerst netjes blijft (!) zitten in plaats van blaffend en opspringend om u heen danst om u te dwingen die bal weg te gooien. Zo leert uw hond dat samenwerking loont en gaat hij dat uiteindelijk waarderen.

Neemt uw hond u in de maling en doet hij vrijwel nooit wat u van hem vraagt?

Is uw hond opdringerig en ongehoorzaam? Dwingt hij u om hem aandacht te geven? Springt hij tegen u op? Blaft hij om niets? Steelt hij voorwerpen en verdedigt hij die? Geeft hij niets om uw belangen? Dan geeft u hem vanaf nu een week of twee – of langer als het beoogde resultaat nog niet is bereikt – geen eten meer uit zijn voederbak, maar voert hem gedurende de dag uit uw hand in ruil voor zijn medewerking.

Men zegt vaak dat je een hond niet moet uithongeren om hem te laten werken omdat dat niet is wat u wilt. U wilt samenwerking. Maar u hongert uw hond ook niet uit, hij krijgt zijn dagelijkse portie alleen op een andere manier aangeboden. Door hem zijn voer te laten verdienen, maakt u de weg vrij om hem te laten ervaren wat samenwerking voor hem kan betekenen. Hij gaat het dan leuk vinden om samen met u dingen te ondernemen, óók als u uiteindelijk stopt met lekkers als beloning te geven en die vervangt door sociale ondersteuning. Honden vinden het namelijk heerlijk als u trots op ze bent, als ze merken dat u ze fantastisch vindt.

Lekkers en voortdurende herhaling dient het leerproces

In het begin oefent u veel (kort en veel!) en geeft u elke keer dat uw hond iets goed doet wat lekkers. Het gaat niet alleen om de beloning,maar ook om de voortdurende herhaling van een oefening. Daardoor gaat uw hond niet alleen begrijpen welk gedrag hem iets fijns oplevert, maar het gedrag zet zich ook in zijn hoofd vast. Dat is heel belangrijk, want u wilt dat uw hond onthoudt wat hij geleerd heeft. Het moet zijn lange-termijngeheugen in zodat hij het zich op een later tijdstip herinnert en kan produceren.

Neurotransmitters en gedrag

Gedrag komt alleen in het lange termijn geheugen als het zich daar door vaste verbindingen via de neurotransmitters heeft kunnen vastzetten. Eerst is zo’n verbinding niet meer dan een korte flits van overspringende elektriciteit, daarna is de verbinding verbroken. Maar door herhaling van steeds dezelfde handeling worden het vaste verbindingen waarlangs het gedrag zich als vanzelf ontwikkelt. Dat is belangrijk, want daardoor hoeven hersenen niet steeds opnieuw uit te vinden welk gedrag op dat moment het meeste oplevert. Stelt u zich eens voor dat u elke dag opnieuw zou moeten bedenken hoe u het dopje van de tandpasta afdraait of hoe u uw veters strikt. Het leven zou bar ingewikkeld worden en er zou veel verkeerd gedrag te zien zijn. Daardoor zou de veiligheid in gevaar komen en overleven een kunst op zich worden.

Wij hebben voordeel van onze aangeleerde vaardigheden. Het kunnen poetsen van de tanden of strikken van de veters is al een beloning op zich. Niemand hoeft dus nog te zeggen dat we kanjers zijn als we dat kunnen, wat onze ouders in het begin wel deden. Veel gedrag dat wij honden leren is in de ogen van de hond echter volstrekt nutteloos, hij heeft er echt helemaal niets aan. Daarom moet dat aangeleerde gedrag wel af en toe beloond worden om stand te houden. Trouwens, als u goed kookt en uw gezin met een culinair hoogstandje verrast, wilt u toch ook af en toe een complimentje hebben? Dat houdt het immers leuk om je te blijven uitsloven? Dat werkt voor een hond net zo!

Onderhoud het aangeleerde gedrag van uw hond
Wij hebben voordeel van het gedrag dat wij honden aanleren, maar voor henzelf zit er niets nuttigs in. Daarom moet u het gedrag van uw hond als dit eenmaal een goede gewoonte is geworden, ook af en toe belonen. Doet u dat niet, dan zal het als nutteloos en verspilde energie door het organisme worden afgeschaft.

Als u geen alternatief biedt zal uw hond zeker ontsporen

Als u uw hond geen ander, spannender gedrag aanleert dan zijn natuurlijke gedrag, zal hij achter fietsers jagen, kinderen hun bal afpakken, achter wild aangaan en nooit meer terugkomen, uw spulletjes ruïneren en blaffen als u niet thuis of in een andere kamer bent, tegen u opspringen, uw bezoek en toevallige passanten de kleren van het lijf scheuren, kortom, allerlei hondse dingen doen die helemaal bij zijn hond-zijn passen. Daarom moet u wel wat uit de kast halen om te kunnen concurreren met al die wereldse zaken die zo mooi bij zijn behoeften aansluiten. Als u niet met spannende alternatieven komt, zullen honden gedrag ontwikkelen dat bij hen past maar dat absoluut niet past bij wat onze maatschappij als goed hondengedrag ziet. Uw hond ontspoort!

Voorkom of train weg
Voorkom ongewenst gedrag door interessante alternatieven te bieden. Denk nooit dat ongewenst gedrag van vandaag morgen verdwenen is. Het wordt erger en erger. Uw hond perfectioneert zijn ongewenste gedrag tot in de puntjes. Dus zult u iets moeten doen, namelijk dat ongewenste gedrag weer wegtrainen. Dat gaat net zo stapje voor stapje als nieuw gedrag aanleren. Een hele klus. Moeilijker ook omdat vaste verbindingen in het hoofd van de hond het ongewenste gedrag al verankerd hebben. Daarom is het makkelijker om ongewenst gedrag vóór te zijn door de juiste reacties op voorhand in te trainen.

Ik blij, jij blij

Het begin van de oefening is heel makkelijk: u steekt uw hand uit en uw hond mag daar een of meer brokjes uit eten. De grootte van uw hond speelt hier wel mee. Een klein hondje hoeft minder te eten en dus zult u zuinig moeten zijn op wat u hem geeft. Desnoods maakt u zijn brokjes kleiner. Een kalf van een hond krijgt grotere maaltijden en zo’n hond mag gerust wat meer tegelijk eten. Als u er maar rekening mee houdt dat het de bedoeling is dat u op meer momenten per dag oefent, niet alleen om etenstijd! Er moet steeds wat over zijn van zijn dagelijkse portie.

De eerste twee à drie dagen hoeft uw hond niet veel meer te doen dan op u letten en bij u komen en uw hand aanraken om zijn brokjes te krijgen. Dat klinkt heel simpel, maar voor een hond die gewend is dat u naar zijn pijpen danst is dat een hele ommekeer. Overvraag dus niet, want wat in onze ogen een kleine verandering in de spelregels is, kan zijn leven totaal op z’n kop zetten. Hij kan gestresst en gefrustreerd raken. Hij kan gaan hijgen, rondjes rennen, tegen u opspringen, blaffen, van alles doen waarvan hij gewend is dat u erop reageert zoals hij wil. Dat doet u dus niet. Misdraagt uw hond zich op zo’n manier, dan zegt u niets, kijkt hem niet aan en loopt simpelweg de kamer uit.

Als uw hond de oefening snapt en goed op u let en uw hand met lekkers aanraakt zonder gespannen te raken, gaat u meer van hem vragen. U beweegt nu uw hand naar links of naar rechts. Volgt uw hond uw hand door een paar stapjes mee te lopen en raakt hij vervolgens uw hand aan (dus hand aanraken wordt hier het doel) dan krijgt hij zijn eten. Blijft hij staan of kijkt hij de andere kant op, dan is zijn kans verkeken. U zegt niets, u reageert niet anders dan het lekkers demonstratief weg te leggen. Over en sluiten. Later volgt een nieuwe kans. Die oefening herhaalt u een paar keer per dag op verschillende plekken in huis. U kunt ondertussen de krant lezen of een praatje maken. Als u maar tegelijkertijd op uw hond let en hem beloont als hij uw hand volgt en er met zijn neus tegenaan eindigt.

Als dat goed gaat en geen spanning in uw hond teweegbrengt, maakt u de oefening wat moeilijker. U loopt nu weg met het lekkers in uw hand. Het is de bedoeling dat uw hond met u meeloopt en zijn neus zo dicht mogelijk bij of tegen uw hand houdt. De oefening is klaar als u uw hand stilhoudt en de hond met zijn neus uw hand aanraakt. Doet hij dat, dan geeft u het lekkers.

Zoveel vraag ik niet van je
Uw hond krijgt niets als hij niet meeloopt en uw hand aanraakt. Dit is een minimale eis, houd u daaraan.

Houd u aan uw norm!

In het begin is het al heel mooi als uw hond in de gaten heeft dat u lekkers in uw hand heeft en dat hij daarom op u let. Iets verder in de oefening wilt u dat hij meer presteert door niet alleen uw hand met lekkers te volgen, maar ook dat terwijl hij meeloopt hij zijn neus bij uw hand houdt. Als dat uw norm is geworden om hem het lekkers te geven, mag u niet meer met minder genoegen nemen. Voor honden is de wereld wit of zwart, goed of fout. Versoepelt u de regel, dan zal uw hond zijn minste prestatie neerzetten. Dat kunt u dus voorkomen door aan uw eigen norm vast te houden.

Let op: het is wat anders als de hond in de stress schiet en de weg even kwijt is. Dan stelt u wel de norm bij naar het niveau dat de hond nog goed beheerst en vanaf dat punt probeert u opnieuw de norm te halen als uw hond zich er weer comfortabel bij voelt. U kunt er ook voor kiezen dan te stoppen en bij een volgende oefensessie de norm te halen.

Wat is het verschil tussen gemakzucht en stress?

Het blijkt vaak moeilijk om in te schatten of een hond gestresst is en daarom minder gaat presteren dan hij kan, of dat hij gemakzuchtig aan het worden is. De beste manier om daar achter te komen is rustig af te wachten wat de hond doet en geen nieuwe opdracht of aanwijzing te geven. U houdt uw hand gewoon op de afstand die u had en wacht af. Verder doet u niets. Heel vaak ziet men de hond actief op zoek gaan naar het juiste gedrag. Hij kiest misschien nog niet het juiste, hij gaat misschien zitten of doet iets anders wat hij goed kan, maar hij probeert in elk geval iets. Uiteindelijk zal hij naar uw hand toelopen en die aanraken. Dat kan best even duren. Geef hem de tijd om uit te vinden wat werkt.

Is de hond echter in de stress, dan ziet u dat het actieve zoekgedrag wegebt. De hond doet niets meer, hij staart de andere kant op. Of hij gaat over de grond snuffelen, alsof het daar plotseling vol interessante geurtjes zit. Een hond die gestresst is, zal niet leren en zeker niet bezig zijn om het juiste gedrag te zoeken. Breek de les af na nog even iets makkelijks gedaan te hebben en beloon hem daarvoor. Iets makkelijks doen als je moe of gestresst bent is niet eenvoudig en verdient daarom toch een beloning.

Hij heeft er zin in gekregen

De bedoeling van dit alles is de hond te leren attent te zijn op al uw bewegingen. Als hij reageert als u naar de doos met lekkers loopt zonder dat u daar al bent, heeft hij geleerd op uw lichaamstaal en mimiek te letten. Het kan ook zijn dat u nog niet eens op weg bent naar de voorraadbus met lekkers, maar dat uw hond al reageert omdat u op een speciale manier of met een speciale uitdrukking op uw gezicht opstaat. Dat is helemaal goed, precies wat we willen.

Komt hij ook nog blij aanlopen, dan heeft hij geleerd dat leren leuk is en heeft hij er zin in gekregen. Dan is het doel bereikt en is het begin van samenwerking gelegd. U kunt uw hond weer normaal uit zijn bak gaan voeren. Het is wel verstandig om wat minder dan normaal te geven, omdat u voorlopig nog veel buiten de maaltijden om zult voeren als beloning.

Ik doe mee!
Wanneer uw hond spontaan en geïnteresseerd komt aanlopen als u opstaat om een leersessie te starten, of naar de voorraadbus lekkers loopt, is hij klaar met deze lessen. Hij heeft ervaren dat leren leuk kan zijn en daarmee is de kiem tot samenwerking gelegd.

Hij is er nog niet klaar voor

Werkt uw hond nog niet genoeg mee, is hij nog gespannen en reageert hij niet blij en spontaan als u naar de doos met beloningen loopt of duidelijk aanstalten maakt een leersessie te beginnen, dan blijft u voorlopig nog uit de hand voeren. Zorg dat u ontspannen en vooral vrolijk blijft. Uw hond merkt het meteen als u geïrriteerd of ongeduldig wordt. Hij zal daardoor minder goed leren en misschien zelfs afhaken om de druk te ontlopen.

Beloon nooit passief gedrag
Geef nooit voer als uw hond niet met u meeloopt en vervolgens uw hand aanraakt. Als u dat wel doet, beloont u passief gedrag terwijl u activiteit verlangt! Sta op en breek de leersessie af. Later krijgt hij een nieuwe kans.

Klaar voor het betere werk

Vanaf nu zijn de regels veranderd. Het is niet langer voldoende dat uw hond simpelweg met zijn neus achter zijn voer aanloopt om eten te krijgen. Voortaan moet hij meer presteren. Dus eerst moet hij uitvogelen welk gedrag van hem gevraagd wordt en pas dan volgt de beloning. Uw hond zal gaan nadenken en creatief worden om uit te vissen welk gedrag hem de beloning oplevert. Het mooie daarvan is dat hij het prachtig zal vinden. Wat een verschil met honden die luisteren omdat ze dat moeten. Ik verzeker u, het is fantastisch om dat mee te maken.

Samenvattend

Veel honden weten vaak niets van samenwerking, ze hebben het belang daarvan niet hoeven leren omdat ze zonder dat ook wel kregen wat ze wilden. De leefregels veranderen drastisch als de hond niet langer uit zijn etensbak maar uit de hand gevoerd wordt. Hij gaat opletten en zijn kostje verdienen door te doen wat u vraagt. Geef niet toe als hij afwachtend blijft staan, beloon alleen actief gedrag! Zo leert de hond langzaamaan begrijpen dat leren leuk kan zijn en wordt de basis van verdere samenwerking gelegd. Pas als de hond enthousiast komt aanlopen als u opstaat om een leersessie te beginnen, is deze les voor hem klaar en kan hij weer uit zijn etensbak eten. Vanaf nu zijn de regels veranderd: eerst moet de hond uitvinden welk gedrag hem iets oplevert en pas dan wordt hij beloond. Dus eerst het gewenste gedrag en pas dan de beloning. In die volgorde en nooit meer anders.

Einde

Nu zijn we aan het einde gekomen van dit artikel. Ik hoop dat ik je heb kunnen helpen met het maken van de juiste keuze. Zo niet, dan hoor ik dat graag in de comments hieronder. Ook als je iets aan dit artikel hebt gehad, hoor ik dat graag.

Informatie nodig over andere artikelen?

Artikelen over verzorging:

Artikelen over hondenvoer en puppyvoer

Puppy

Volwassen

Senior hond

Voor iedere levensfase

Wandelspullen

hondenkleding

Artikelen over de slaapplek

Hondenspeeltjes

Zorg er dus ook voor dat je ingelezen bent over welke hondenspeeltjes je het beste kan kopen.

Hondenspeeltjes

Gedrag hond: heb jij een goede relatie ?